Πριν έναν αιώνα ελάχιστοι ήταν αυτοί που ήξεραν να γράφουν και να διαβάζουν, η εκπαίδευση υπολειτουργούσε, οι πόλεμοι και η φτώχεια μάστιζαν τον τόπο και τα σχολεία στα απομακρυσμένα χωριά ήταν ανύπαρκτα. Ακόμη και στην απογραφή του 1971 το ποσοστό των αναλφάβητων στην Ελλάδα ήταν γύρω στο 15%, καθόλου κολακευτικό βέβαια για τη χώρα μας.

Σίγουρα ο αναλφαβητισμός αποτελεί τροχοπέδη στην εξέλιξη ενός τόπου. Ευτυχώς σήμερα στο δυτικό κόσμο είναι σχεδόν ανύπαρκτος, αλλά ενδημεί ακόμη δυστυχώς στις υποανάπτυκτες χώρες μαζί με το πρόβλημα των ασθενειών και της  επιβίωσης.

Στην εποχή μας, όμως, αντιμετωπίζουμε έναν άλλον «αναλφαβητισμό», ο οποίος μάλιστα χαρακτηρίζει ακόμη και ανθρώπους μορφωμένους με πτυχία. Πρόκειται για την άγνοια χειρισμού των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Όπως και να το κάνουμε, οι τελευταίοι μπήκαν εδώ και δεκαετίες για τα καλά στη ζωή μας και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να αμφισβητήσει τις τεράστιες δυνατότητές τους, που ξεπερνούν τον άνθρωπο. Ήρθε λοιπόν η εποχή που το ανθρώπινο δημιούργημα ξεπέρασε σε ευφυία τον δημιουργό του;

Οι υπολογιστές βρίσκουν εφαρμογές σε κάθε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας. Και αυτό το βιώνουμε όλοι καθημερινά σε τράπεζες, σε εκδόσεις εισιτηρίων, σε υπηρεσίες. Όλο και πιο μεγάλος αριθμός ανθρώπων συνδέεται με το διαδίκτυο (τόσο ωραία λέξη, που όμως υποσκελίζεται συχνά από την αγγλική internet), για να διαβάσει ειδήσεις ή να συνομιλήσει με φίλους και γνωστούς μέσω διάφορων εφαρμογών ή με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που και αυτά δυστυχώς είναι πιο γνωστά ως social media. Να ακούσει μουσική, να δει ταινίες, εκπομπές τηλεόρασης που του ξέφυγαν. Η νοικοκυρά θα ανατρέξει στο διαδίκτυο για να βρει συνταγές μαγειρικής, οι μαθητές έχουν ήδη παρατήσει τις εγκυκλοπαίδειες της δικής μας εποχής και βρίσκουν απαντήσεις στην Wikipedia, δηλ. την ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια. Ιατρική, καιρός, αθλητισμός… η κάθε απορία λύνεται άμεσα με το πάτημα ενός κουμπιού. Ακόμη και οδηγίες για κατασκευή βόμβας για επίδοξους τρομοκράτες…

Η νέα γενιά είναι άριστος γνώστης της τεχνολογίας αυτής, κάτι όμως που δεν συμβαίνει με την προηγούμενη γενιά. Η οποία, μπορεί να ασπάστηκε το κινητό τηλέφωνο, να έμαθε να κάνει ή να δέχεται κλήσεις, ίσως ακόμη να διαβάζει και να απαντά στα μηνύματα, δυσκολεύεται όμως ακόμη να συνειδητοποιήσει το μέγεθος αυτής της «επανάστασης» και να το ενστερνιστεί. Οι πιο «ψαγμένοι» κάνουν φιλότιμες προσπάθειες και, επειδή τίποτε δεν είναι ακατόρθωτο, σημειώνουν μεγάλη πρόοδο. Σ’αυτό συνηγορούν και τα τελευταίας γενιάς κινητά, τα «έξυπνα» κινητά (smartphones), που είναι μικροί φορητοί υπολογιστές με αφάνταστες δυνατότητες!

Τα βιβλία, έτσι κι αλλιώς, δέχτηκαν το πρώτο πλήγμα από την τηλεόραση. Σε μερικές δεκαετίες οι βιβλιοθήκες θα είναι εντελώς ξεπερασμένες, θα φαίνονται παράλογες και αντιοικολογικές ίσως, γιατί τα καινούρια «βιβλία» είναι διαθέσιμα πλέον σε ηλεκτρονική μορφή, σε ψηφιακές «τοποθεσίες» με τεράστια χωρητικότητα και ευκολία στη χρήση. Έτσι το παραδοσιακό βιβλίο θα εκτοπιστεί ως ντεμοντέ, όπως θα θεωρούνται και όσοι δεν θα ξέρουν να χρησιμοποιούν υπολογιστές.